Praktijkbevindingen zorgmijdende doelgroep

03 maart 2021

Afgelopen jaar is vanuit de pilot 0-lijns zorg een onderzoek gestart om de vaak zorgmijdende Openbare Geestelijke Gezondheidszorg (OGGZ)-doelgroep in een zorgtraject te brengen. Het doel van de pilot is om mensen in zorgtraject te brengen die dat nu vermijden. Het is dus gericht op mensen die niet zelfredzaam zijn om hulp te vragen of zich niet realiseren/erkennen dat ze een hulpvraag hebben. Deze pilot is ontstaan vanuit een samenwerking tussen GGD Fryslân, Gezondheidscentrum MedTzorg Leeuwarden en De Friesland Zorgverzekeraar.

De praktijkbevindingen 

Voor dit onderzoek zijn literatuuronderzoek en praktijkbevindingen gebruikt om tot de bevindingen te komen. De praktijkbevindingen komen voort uit een analyse van een aantal casussen in de samenleving. Daaruit komen de volgende bevindingen: 

  • De klachten bij deze doelgroep zijn vaak meervoudig van aard op vier niveaus: het lichamelijke-, het individuele-, het sociale- en het maatschappelijke-niveau.  Mensen met geestelijke gezondheidsproblemen presenteren hun klachten vaak op één niveau, terwijl de mogelijkheden voor het inzetten van een interventie juist op een ander niveau zou kunnen of zou moeten liggen. 

Interventies moeten gericht zijn op het functioneren van deze niveaus en de wisselwerking die er tussen de niveaus plaatsvindt, oftewel de context. Dit versterkt het zelfregulerend vermogen van de persoon, diens directe omgeving, de groep en de samenleving. Daarbij gaat het er niet zozeer om welke psychiatrische diagnose iemand heeft, maar veel meer over wat iemand nodig heeft. En met deze brede blik kan de verbinding gemaakt worden vanuit het medisch domein met het sociaal domein, maar ook andersom. 

  • Om de preventieve kansen voor de OGGZ-doelgroep zo optimaal mogelijk te benutten is het belangrijk dat zowel vanuit het medisch als vanuit het sociaal domein afzonderlijk én in samenwerking met elkaar een gezamenlijk gedragen visie is op het ontstaan van medische en/of sociale problemen en op preventie daarvan binnen beide domeinen.

Vervolgstappen 

Nu de pilot is afgerond worden verdere samenwerkingsmogelijkheden binnen het publieke, sociale en medische domein afgestemd. Het onderzoek is tevens input voor de bemoeizorg-gerelateerde werkgroep Heroriëntatie OGGZ, die onder andere onderzoekt of verbeteringen in het netwerk voor de 0-lijn doelgroep kunnen worden gemaakt. Het komende jaar staat voor deze werkgroep in het teken van het samenbrengen van alle betrokken partners en afspraken maken over het functioneren en inrichten van het OGGZ-netwerk.  

Meer weten?

Meer informatie is te lezen in het praktijkonderzoek 0-lijnzorg en het bijbehorende literatuuronderzoek.