Gezondheidspanel

Tijdens deze ronde waren de coronamaatregelen al losgelaten en mocht alles weer onder normale tijden open. Wel golden er nog basisadviezen zoals handen wassen, ventileren, testen bij klachten en in isolatie gaan na een positieve testuitslag.

In Friesland is het testen bij klachten verder toegenomen van 73% in januari naar 80% in maart, tweederde hiervan betreft een zelftest. Bij een positieve zelftestuitslag is het advies om zo snel mogelijk een hertest te doen bij de GGD. Het percentage deelnemers dat dit advies opvolgt is verder aan het afnemen van 88% in januari naar 84% in maart.

Na een positieve testuitslag is het advies om in isolatie te gaan. Het percentage deelnemers dat tijdens de isolatie helemaal niet naar buiten gaat is momenteel nog slechts 49%, maar het percentage deelnemers dat tijdens de isolatie geen bezoek in huis ontvangt blijft stabiel hoog op 97%.

Doordat er weer meer sociale activiteit plaatst vindt zien we een herstel in het welbevinden. De deelnemers rapporteren vooral minder eenzaamheid: een afname van 48% in januari naar 38% in maart. Dit is een lager percentage vergeleken met maart vorig jaar toen er nog volop coronamaatregelen golden.

In deze ronde hebben in totaal 1.046 deelnemers van 18 jaar en ouder uit Fryslân meegedaan. De samenstelling van de deelnemersgroep is vergelijkbaar met die uit de vorige rondes. Voor veranderingen over de tijd is gekeken naar deelnemers die aan minimaal twee rondes hebben meegedaan.

Het percentage deelnemers dat ventileert (altijd een raam of rooster open én minimaal twee keer per dag doorluchten) is verder gedaald van 28% in november naar 23% in januari.

Testen bij klachten wordt minder vaak gedaan door degenen waarbij de klachten worden veroorzaakt door een onderliggende aandoening zoals hooikoorts of rokershoest (41% van hen deed geen test, bij degenen zonder onderliggende aandoening deed 17% geen test).

Door het gewijzigde testadvies is het aandeel PCR-testen afgenomen (nu twee op de tien) en het aandeel zelftesten toegenomen (nu vier op de tien). Van alle deelnemers met een positieve zelftest deed 88% een hertest bij de GGD.   

Door omikron schatten deelnemers de kans op een besmetting hoger dan ooit, tegelijkertijd beoordelen ze dat als minder ernstig. De ervaren zorgen over het virus zijn ook gehalveerd (van 35% in november naar 17% in januari) en terug naar het niveau van voor de opkomst van omikron.

Alleen bij de jongste leeftijdsgroep is de psychische gezondheid verder gedaald (van 78% in november naar 74% in januari). Alleen bij de oudste leeftijdsgroep is de eenzaamheid toegenomen (van 42% in november naar 47% in januari).

In deze ronde hebben in totaal 1.209 deelnemers van 18 jaar en ouder uit Fryslân meegedaan. De samenstelling van de deelnemersgroep is vergelijkbaar met die uit de vorige rondes. Voor veranderingen over de tijd is gekeken naar deelnemers die aan minimaal twee rondes hebben meegedaan.

Het aantal mensen dat ventileert (altijd een raam of rooster open én minimaal twee keer per dag doorluchten) is gedaald van 33% in oktober naar 28% in november.

Het aantal deelnemers dat aangeeft zich vanwege klachten te laten testen bij de GGD is tussen oktober en november gestegen (van 15% naar 25%) en terug op het niveau van de pieken in januari en april/mei.

Het aantal deelnemers dat meer dan één corona zelftest heeft afgenomen, is ook sterk gestegen: van 46% in oktober naar 63% in november. Met name de groep 18 tot 55-jarigen geeft aan gebruik te maken van de zelftest.

77% van de deelnemers zegt een boostervaccinatie te nemen zodra zij hiervoor een uitnodiging krijgen. Van de overige deelnemers zegt 7% geen boostervaccinatie te nemen, 13% nog te twijfelen of ze een boostervaccinatie nemen en 3% dat zij al een boostervaccinatie hebben gehad.

Na een periode van voorspoed begint het welbevinden af te nemen (meer eenzaamheid, minder levenstevredenheid). Het begin van een trend die we ook in november 2020 waarnamen en grotendeels is te verklaren door het seizoen.

In deze ronde hebben in totaal 1.384 deelnemers van 18 jaar en ouder uit Fryslân meegedaan. De samenstelling van de deelnemersgroep is vrijwel vergelijkbaar met die uit de vorige rondes. Voor veranderingen over de tijd is gekeken naar deelnemers die aan minimaal twee rondes hebben meegedaan.

Er is een toename in sociale activiteit. Hierdoor zien we ook het welbevinden toenemen: er zijn minder deelnemers die zich (sterk) eenzaam voelen. Opvallend is dat we deze daling nog niet terugzien bij de 25-minners. Zij voelen zich met 71% nog altijd eenzamer dan oudere deelnemers.

Het gebruik van corona zelftesten komt op gang: 8% van de deelnemers heeft in de afgelopen 6 weken een zelftest afgenomen. Er zijn onduidelijkheden rondom doel en gebruik. Een kwart van deelnemers (23%) zegt de zelftest te hebben afgenomen ‘vanwege corona-gerelateerde klachten’, terwijl het advies is om dan een testafspraak bij de GGD te maken. Daarnaast is het advies om bij een positieve zelftestuitslag je te laten hertesten bij de GGD. Op landelijk niveau zien we dat 10% van de zelftesters dat niet heeft gedaan en de uitslag ook niet heeft gemeld aan de GGD. 

Van de thuiswonende kinderen met klachten is 68% getest bij de GGD, van de thuiswonende kinderen die in (nauw) contact zijn geweest met een besmet persoon is dit 76%. Nu de neustest minder diep is, zien we minder ouders die niet willen dat hun kind getest wordt (nu 24%).

De vaccinatiebereidheid blijft hoog, maar de verwachte naleving van het afstand houden na vaccinatie gaat omlaag. Een derde van de deelnemers (32%) zegt dit dan (veel) minder te gaan doen. De risico-afweging wordt anders gemaakt.

Er hebben in totaal 1.504 mensen uit Fryslân van 18 jaar en ouder meegedaan. De samenstelling van de deelnemersgroep is vrijwel vergelijkbaar met die uit de vorige rondes.