Bijzondere casus van psittacose

17 september 2018

In mei 2018 werd een melding gedaan van een patiënt met pneumonie die waarschijnlijk is veroorzaakt door een infectie met Chlamydia psittaci. Brononderzoek werd verricht door de GGD met een focus op contact op vogels. Patiënt benoemde drie mogelijke bronnen waaronder de volière in de tuin van de achterbuurman.

In overleg met de NVWA werd afgewacht op de typering om meer gericht brononderzoek te kunnen doen. Na een maand kwam de typering binnen en bleek het om Chlamydia caviae te gaan, een zoönose dat overgedragen wordt door cavia’s (1). Patiënt bleek bij navraag thuis twee cavia’s te hebben. Deze cavia’s waren aangeschaft bij een school voor onderwijs in de groene sector en bleken enkele weken voordat de patiënt klachten ontwikkelde tekenen van conjunctivitis te hebben vertoond. Wegens het mogelijke risico op besmetting voor humane contacten zijn de twee cavia’s thuis en later ook de aanwezige cavia’s op de school bemonsterd door de NVWA. Ten tijde van de bemonstering vertoonden de cavia’s thuis geen verschijnselen en testten negatief in de PCR (rectaalswabs). Van de 41 cavia’s op de school vertoonden geen klinische verschijnselen en werden gepoold per hok getest, waarbij het gepoolde monster uit één hok een dubieuze uitslag gaf. De negen cavia’s in dit hok zijn vervolgens individueel getest (fecesswabs). De uitslag hiervan was voor alle 9 cavia’s negatief.

Pneumonie door C. caviae kan in de praktijk per abuis als psittacose (C. psittaci) worden gediagnosticeerd, aangezien testen voor C. psittaci vaak ook positief zijn bij C. caviae vanwege zeer nauwe genetisch verwantschap. Ook werd tot voor kort alleen op Chlamydia getest indien contact met vogels anders dan pluimvee werd vermeld, wat verder bijdraagt aan mogelijke onderrapportage van Chlamydia spp. anders dan C. psittaci.

Bij mensen leidt C. caviae infectie in de meeste gevallen tot milde conjunctivitis, maar kan ook tot een (ernstige) pneumonie leiden. Bij cavia’s geeft C. caviae met name een zelf-limiterende (kerato)conjunctivitis en/of rhinitis, maar kan ook leiden tot pneumonie en abortus. Van nauw verwante Chlamydia soorten, zoals C. psittaci, is bekend dat ze intermitterend (en asymptomatisch) uitgescheiden kunnen worden.

Bronnen:

  1. Ramakers BP, Heijne M, Lie N, Le TN, van Vliet M, Claessen VPJ, Tolsma PJP. Zoonotic Chlamydia caviae Presenting as Community-Acquired Pneumonia. N Engl J Med 2017; 377: 992-994.
  2. RIVM, NVWA, WBVR