Programma Nu Niet Zwanger

Vraag en antwoord

Voor wie is het programma bedoeld?

Mannen en vrouwen vanaf de vruchtbare leeftijd in kwetsbare omstandigheden waarbij sprake is van (vaak) een combinatie van:

• Opeenstapeling van problemen en beperkingen (multi-problematiek) zoals een combinatie van ernstige psychiatrische problematiek, verstandelijke beperking, verslaving, dakloosheid, schulden, loverboyproblematiek, ongedocumenteerd zijn, gebrek aan zelfredzaamheid en zelfherstellend vermogen. 
• Tekortschieten of onvoldoende aansluiten van hulp van zorg en omgeving. 
• Het is belangrijk om op te merken dat problemen - en combinaties van problemen - op verschillende mensen verschillende effecten hebben. Er is geen vaste meetlat die aangeeft welke problemen tot welke mogelijkheden en beperkingen leiden. Daarom moet altijd naar het individu, diens unieke situatie en draagkracht worden gekeken.

Hoe werkt het?

• Een hulpverlener legt proactief persoonlijk contact. Bespreekt kinderwens, seksualiteit en de gevolgen van een eventuele zwangerschap voor de huidige situatie.  
• De hulpverlener houdt rekening met de omstandigheden die deze cliënten kwetsbaar maken; neemt de tijd die nodig is, luistert naar hun verhalen en speelt in op hun behoeften. 
• Bij een kinderwens bespreekt de hulpverlener vragen als: “Wat zou er voor jou veranderen als je nu een kindje zou krijgen?” 
• Het is belangrijk dat de keuze voor geschikte anticonceptie vrijwillig en gemotiveerd tot stand komt.  
• De hulpverlener biedt zo nodig financiële en praktische ondersteuning bij de realisatie van geschikte anticonceptie.  

Landelijk programma en Friese uitrol

Het programma wordt gefinancierd door het Ministerie van VWS en alle achttien Friese gemeenten en is ondergebracht bij GGD GHOR Nederland. Nu Niet Zwanger is opgenomen in het landelijk programma Kansrijke Start. Als inhoudelijk expert neemt Rutgers deel aan het landelijke programmateam Nu Niet Zwanger. GGD Fryslân rolt de provinciale implementatie van Nu Niet Zwanger in Fryslân uit.

Wat levert het op?

• Cliënten ervaren dat er aandacht is voor hun vragen en problemen rondom hun kinderwens. Zij voelen zich gehoord en begeleid door een persoonlijke benadering op maat. 
• Mensen in kwetsbare omstandigheden komen tot een bewuste keuze over het moment van hun kinderwens. Door gesprekken en actieve begeleiding van hulpverleners raken zij niet onbedoeld zwanger.  
• Ruim 80% van de deelnemers kiest ervoor om bewust hun kinderwens uit te stellen door gemotiveerd en vrijwillig geschikte anticonceptie te gebruiken. 
• Zowel cliënten als hulpverleners krijgen voorlichting en kennis over anticonceptie.  
• De kwaliteit van leven van de betrokken doelgroep en hun familie verbetert; het voorkomt veel persoonlijk leed door het uitstellen van een onbedoelde zwangerschap. 
• Hulpverleners worden zich bewust dat het structureel bespreekbaar maken van kinderwens, seksualiteit en anticonceptie, een normaal onderdeel is van de zorgverlening aan hun cliënten. 
• Minder hoge kosten van uithuisplaatsingen van kinderen en begeleidingstrajecten van deze kwetsbare mensen. 

Planning en resultaten

15 april 2020	1 december 2020	1 juni 2021	1 januari 2021
Fase 1	Fase 2	Fase 3	Fase 4
Voorbereiding	Scholing AF / Start begeleiding doelgroep	Optimalisatie en uitbreiding	Werken aan borging in reguliere werkzaamheden

Uitkomst fase 1 t/m 4

In februari 2022 heeft de Bestuurscommissie Gezondheid op basis van de resultaten en het evaluatierapport besloten dat Nu Niet Zwanger een zeer geslaagd preventieprogramma is waar de deelnemer enthousiast over is.

Nu Niet Zwanger is het centrale loket voor (potentiële) ouders in kwetsbare omstandigheden die een kinderwens hebben. Zij maken onder intensieve begeleiding door ketenpartners en het somatisch netwerk een bewuste keuze over het moment van hun kinderwens zodat zij niet onbedoeld zwanger raken.  Dit doen ze op vrijwillige basis waarbij ze proactief en persoonlijk benaderd worden.